Адказнае бацькоўства

Як быць добрым бацькам сёння? А добрай маці? Гэта праўда, сямейнае жыццё – не сцэнар, дзе мы можам вывучыць кожную сцэну. Гэта жыццё, і бацькі, на жаль, часам  робяць памылкі.

 

Існуе мноства азначэнняў і характарыстык, якія паказваюць на тое, якія яны –  добрыя бацькі і маці. У прыватнасці, яны павінны быць адказнымі. Ведаюць аб гэтым, зразумела, усё. Аднак разуменне  таго,  што  ж такое  адказнае  бацькоўства, у  большасці  людзей  даволі  размытае.

Кожны, хто выхоўвае сваё дзіця, выбудоўвае ўласную лінію паводзін. Засноўваецца яна, як правіла, на асабістым досведзе, а  таксама на ўспамінах  аб  уласным  дзяцінстве. Аднак існуюць і агульныя  рэкамендацыі  псіхолагаў, пры-значаныя для татаў і мам, якія  імкнуцца  да фармавання адказнага  бацькоўства.

Што ж азначае дадзенае паняцце? Пад адказным  бацькоўствам  разумеюць  высокую ступень даверу,  якую  дарослыя  праяўляюць у адносінах з дзіцем, і збалансаванасць розных бакоў выхавання. Гэта і іх жаданне, а таксама здольнасць падтрымліваць  свайго  сына  ці дачку матэрыяльна, што не  павінна  наносіць  шкоды  адукаванасці падрастаючага чалавека і фармаванню яго асобасных  якасцяў. Варта таксама разумець, што адказнае  бацькоўства  не  з’яўляецца тым ці іншым станам. Яно ўяўляе сабой працэс, а дакладней –  сукупнасць працэсаў, якія  працякаюць у розных  кірунках.

Варта разумець, што бацька адказны – гэта зусім не той, каго можна назваць добрым. Апошняе паняцце характарызуе толькі эмацыянальны бок адносін з дзіцем. Так, добры бацька заўсёды з даверам адносіцца да свайго сына ці дачкі, у сувязі з чым можа даваць яму вялікую самастойнасць. Але ў некаторых выпадках гэта расцэньваецца як забыццё шматлікіх, прычым асабліва важных  бакоў жыцця дзіцяці.

Таксама немагчыма правесці  паралелі  паміж адказнымі і клапатлівымі бацькамі. Бо калі да дзіцяці  праяўляецца падвышаная  ўвага, пры якой  галоўнае, каб яно было здаровым і не з’яўлялася «горшым за іншых», мамы і таты часта недастаткова займаюцца развіццём духоўнага жыцця свайго дзіцяці і яго характару. І ў гэтым, хіба,  адна  з галоўных памылак.

 

 

Асноўныя якасці адказных бацькоў

У штодзённым выхаванні дзяцей таты і мамы павінны выкарыстоўваць  наступныя  ключавыя кампаненты:

Камунікатыўны. Бацькам неабходна рэгулярна мець зносіны са сваім дзіцём, знаходзячыся ў курсе яго пераваг і інтарэсаў. Адказныя таты і мамы  заўсёды  гатовыя дзяліць з дзіцем яго захапленні, уплываючы на іх і карэктуючы пры неабходнасці  ў  разумных межах.

Эмацыйны. Пры  кантакце з дзіцем бацькі павінны  суперажываць  яму. Выслухоўваючы важныя  для  сына  ці  дачкі  тэмы,  мамам  і  татам неабходна  выступаць  у  ролі  памагатых ці дарадцаў. Пры  эмацыйным  узаемадзеянні павінна наступіць зваротная  рэакцыя  дзіцяці. Ён абавязкова  адкрыецца  бацьку,  распавёўшы  аб сваіх  перажываннях  і абмеркаваўшы з ім наяўныя  праблемы.

Нарматыўны. Гэта элемент сацыяльна-адказнага  бацькоўства.  Навошта ён патрэбен? Для паўнавартаснай сацыялізацыі чалавека, які расце, з адначасовым засваеннем ім правілаў і нормаў, прынятых у грамадстве. У гэтым напрамку бацька павінен стаць для дзіцяці экспертам, бо дарослы чалавек валодае неабходным вопытам узаемадзеяння  з  рознымі  сацыяльнымі  інстытутамі,  якога няма ў яго сына ці дачкі. Таты і мамы ў гэтым выпадку павінны стаць прыкладам для пераймання.

Ахавальны. Адна з найважнейшых задач кожнага  з бацькоў складаецца ў захаванні і далейшым  умацаванні здароўя дзіцяці і яго жыцця. Гэта  адказная  задача,  улічваючы той момант, што клопат аб дзецях у краіне, у прыватнасці, ахова  здароўя  ўсё  ў  большай  ступені становяцца  платнымі.

Эканамічны. Для бацькоў, якія належаць да бедных і калябедных слаёў насельніцтва, матэрыяльнае  забеспячэнне  дзяцей  нярэдка  становіцца праблемай, якая засланяе сабой усе астатнія,  бо дзіця павінна быць годна апранутым і мець “кішэнныя  грошы”. У некаторых выпадках мамы і таты  імкнуцца  аплаціць  навучанне, якое ў нашай краіне  ўсё  часцей  арганізуецца на платнай  аснове.

Духоўны. У існуючых  умовах  пастаяннай змены ў грамадстве каштоўнасных арыенціраў важна прывіць дзіцяці ўменне асвойваць базавыя  жыццёвыя  каштоўнасці,  якія прыярытэтныя  для  любога соцыуму. Сюды ўваходзяць сям’я і здароўе, жыццё і культура народа. Часам перадача  базавых  каштоўнасцяў  становіцца самай складанай праблемай. Бо на дзіця, нават яшчэ  якое  знаходзіцца  ў  сям’і,  аказваюць  уплыў магутныя  інфармацыйна-каштоўныя  струмені, якія далёка не заўсёды супадаюць з настаўленнямі бацькоў. Сюды можна аднесці ўздзеянне тэлевізійнай  рэкламы, Інтэрнэту, груп аднагодкаў і  іншых  агентаў сацыялізацыі.

Зыходзячы з сусветнага  досведу, становіцца зразумелым, што ўзнаўленне  ўсіх  базавых каштоўнасцяў у любой краіне можна зрабіць працэсам  кіраваным.  Аднак  адбудзецца  гэта  толькі ў тым  выпадку,  калі  само  грамадства будзе зацікаўлена ў захаванні духоўнай спадчыны свайго народа.

 

 

Якім павінен быць бацька паводле Бібліі?

Любоў без умоваў.

“Бог  так  палюбіў  свет,  што  аддаў Сына свайго  Адзінароднага,  каб  кожны,  хто верыць у Яго,  не  загінуў,  але  меў жыццё вечнае” (Ян 3, 16). Аналагічным  чынам:  добры  бацька  павінен аддаць  усё  для  дабра  сваёй  сям’і.

 

 

 

   Кс. Алег ГРЫГАРОВІЧ, SAC


 

 

 

 

 

 

 

ИЗ КАТЕХИЗИСА КАТОЛИЧЕСКОЙ ЦЕРКВИKatechizis

 

 

Плодородие брака

 

 

 

2367

«Призванные давать жизнь, супруги причастны творческому могуществу и отцовству Бога. «В обязанности  передавать жизнь и воспитывать тех, кому они ее дали, которую нужно рассматривать  как свойственную им миссию, супруги являются споспешниками любви Бога Творца и как бы ее выразителями. Поэтому они должны исполнять  свои обязанности с сознанием  человеческой  и христианской ответственности». 

 

2368

«Особый аспект этой ответственности касается регулирования рождаемости. Если на то есть обоснованные причины, супруги могут желать отложить  время рождения своих детей. Им самим надлежит убедиться, что это желание не продиктовано  эгоистическими соображениями, но соответствует надлежащему великодушию  ответственного отцовства. Кроме того, они должны согласовать свое поведение  с объективными моральными критериями».


 

Артыкулы, блiзкiя па сэнсу:

Добавить комментарий