Гледзячы на ўсе перамены, якія адбываюцца ў сённяшнім свеце, можна лёгка заўважыць актуальнасць і патрэбу далучэння ўсіх хрысціян да евангелізацыйнай місіі Касцёла. Айцы Сабораў, як і большасць Папаў падчас сваіх пантыфікатаў, моцна клапаціліся аб тым, каб знайсці і паказаць місійнасць Касцёла. Іх жыццё і дзейнасць былі пранізаныя духам місійнасці.
Папа Бэнэдыкт XVI у апостальскай адгартацыі „Verbum Domini” дае зразумець, што на парозе трэцяга тысячагоддзя ёсць не толькі асобныя людзі, якія не пазналі Добрай Навіны, але большасць хрысціян патрабуюць, каб нанова, з перакананнем абвясцілі ім Слова Божае, каб маглі канкрэтна дасведчыць моц Евангелля. Столькі ёсць братоў ахрышчаных, але недастаткова евангелізаваных. Часта краіны, калісьці багатыя верай і пакліканнямі, губляюць сваю ідэнтычнасць пад уплывам культуры секулярызаванай. Аб патрэбе новай евангелізацыі, (…) аб эфектыўнасці Слова Божага належыць гаварыць без боязі, з перакананнем”.
Місія евангелізацыйная з’яўляецца сведчаннем веры, хрысціянскага сталення і фармацыі. Ёсць таксама сведчаннем маральнай адказнасці за тых, хто не пазнаў яшчэ Езуса. Трэба болей дбаць аб тым, каб чын дару з сябе для бліжніх быў фундаментальным пакліканнем і прывілеяй усіх хрысціян, якія ствараюць супольнасці Касцёла. Папа Бэнэдыкт XVI ва ўпамянутай вышэй адгартацыі выразна сцвярджае, што “весь Касцёл як таямніца камуніі ёсць місійны, і кожны, згодна са сваім станам жыцця, пакліканы да таго, каб унесці значны ўклад у прапаведванне хрысціянскага паведамлення”. Гэтае заданне даў Езус апосталам, а разам і ўсяму Касцёлу, словамі: “Ідзіце па ўсім свеце і абвяшчайце Евангелле ўсякаму стварэнню” (Мк 16, 15). Таму Касцёл павінен быць місійным, каб такім спосабам захоўваць сваю ідэнтычнасць. У сваёй місійнасці Касцёл знайходзіць карані і адпраўную кропку выйсця. Гэтая місійнасць надае яму характар. Упрыгожаны гэтай місійнасцю і на яе абапіраецца. Місія Касцёла абвяшчаць Добрую Навіну стала працягам місіі Езуса. Пасля выканання місіі, якую загадаў Яму Айцец Нябесны, Езус гаворыць апосталам: “Як паслаў Мяне Айцец, так і Я пасылаю вас”. (Ян 20, 21).
Апосталы распачалі сваё абвяшчэнне непасрэдна пасля атрымання Святога Духа ў дзень Пяцідзясятніцы, часта называнай днём нараджэння Касцёла. Новае жыццё, атрыманае праз Духа, спантанна накіравала іх да пераказвання яго іншым. Адначасова гэта быў абавязак, каб Касцёл у выкананні сваёй місіі пасылаў прапаведнікаў Евангелля. Так і сёння, у нашыя часы Касцёл пасылае сваіх місіянераў, як калісьці кіраўнікі Касцёла ў Антыёхіі, пасля посту і малітвы, налажылі свае рукі на Барнабу і Паўла і паслалі іх у якасці місіянераў, як загадаў Дух Святы (пар. Дз 13, 23).
Св. Ян Павел II у энцыкліцы ”Redemptoris Missio” падкрэсліў, што Касцёл ёсць першым, хто карыстаецца перавагамі Збаўлення. Паясняюць гэта словы з Дзеяў Апостальскіх, якія гавораць, што Хрыстус прыдбаў Касцёл “уласнай крывёю” (Дз 20, 28). У гэтым заключаецца сувязь паміж Хрыстусам, Касцёлам і евангелізацыяй як найцяснейшых адносінаў. Касцёл мае давераную ўладу евангелізацыі. І не згаджаецца, каб выкарыстоўвалі гэта без Касцёла, тым болей супраць Касцёла. “Гэта не чыясьці асабістая ініцыятыва. У парадку ласкі і на пляцоўцы ўстановаў кожны евангелізуючы і ўся евангелізацыйная дзейнасць звязаны з Паўсюдным Касцёлам. Няма такой евангелізацыйнай дзейнасці, якая была б паралельнай у адносінах да місіі Касцёла, або, што яшчэ горш, – супрацьлеглай Касцёлу”.
Хрыстус прагнуў, каб Касцёл быў сакрамэнтам Збаўлення для ўсіх людзей на зямлі. Паўсюднасць Збаўлення не азначае, што атрымаюць яго толькі тыя, хто ясна і адкрыта верыць у Хрыстуса і прыйшлі ў Касцёл. Калі Збаўленне прызначана для ўсіх, яно павінна быць канкрэтна даступным для ўсіх. Касцёл не існуе для сябе самога, але для таго, каб весці людзей да Езуса Хрыста. Не можа замыкацца на дзеяннях толькі ўнутраных. Кожны яго высілак накіраваны на прапаведванне і на тое, каб дарыць таямніцу Езуса Хрыста. Гэта, у сваю чаргу, вымагае адкрытасці і зразумення, якія дапамагаюць Касцёлу стаць, магчыма, самым дасканалым знакам Збаўлення для народаў. Збаўленне, якое заўсёды ёсць дарам Духа, нягледзячы на сваю даступнасць, вымагае, аднак, супрацоўніцтва чалавека. Так захацеў Бог і для гэтага ўстанавіў Касцёл і ўключыў яго ў план Збаўлення.
На працягу вякоў Касцёл верна абвяшчаў Евангелле і сведчыў аб ім. Сам Езус не толькі даваў сведчанне праўды, але сам быў Праўдай. Хрысціянская супольнасць не будзе эфектыўна пераказваць праўду праз валоданне ёю ці абвяшчэнне, але мусіць праўдай жыць і знайсці ў ёй сваю ідэнтычнасць. У Касцёле першым сродкам евангелізацыі належыць лічыць сведчанне праўдзіва хрысціянскага жыцця, якое трывае ў неразлучнай супольнасці з Богам, адначасова з ажыўленнем духа, адкрытасці і любові для ахвяравання іншым.
Справа заснавання Касцёла ў пэўнай мясцовасці тады дасягае сваёй канчатковай мэты, калі зграмаджэнне верных, закаранёнае ў супольным жыцці і ў некаторай ступені дапасаванае да жыцця ў мясцовай культуры, напоўнена трываласцю і сілай, г. зн. мае сваё, хоць яшчэ лічба айчынных святароў, асобаў законных і свецкіх недастатковая, не “абсталяваныя” офісы і ўстановы, але якое непазбежна вядзе да развіцця жыцця Народу Божага пад кіраўніцтвам свайго біскупа. Калі малады Касцёл, дзякуючы місійнай дзейнасці, пачынае дзейнічаць у пэўным месцы або грамадстве, ён становіцца рэалізацыяй, хоць і абмежаванай, Божага плану адносна ўсіх жыхароў гэтага месца. Ён паказвае гэтыя камуніі і жыве імі, як хацеў Айцец і як аднавіў Езус-Адкупіцель: “Няма ўжо ні юдэя, ні грэка; няма ні раба, ні свабоднага; няма ні мужчыны, ні жанчыны, бо ўсе вы адно ў Хрысце Езусе” (Гал 3, 28).
Місійны характар ёсць перш за ўсё знакам, які Касцёл носіць ад самага пачатку. Паўсюдная місія Касцёла, па заданні Езуса Хрыста, праз абвяшчэнне таямніцы Бога Айца, Сына і Святога Духа, а таксама таямніцы ўвасаблення Сына ёсць Збаўленнем чалавецтва ўсіх часоў. Сфарміраваная Езусам супольнасць ёсць знак еднасці, аб якой маліўся сам Хрыстус: “Каб усе былі адно” (Ян 17, 20). Еднасць адноўлена праз Сына ў Святым Духу. У апошнім Слове свайго Аб’яўлення – у сваім Сыне Езусе Хрысце, Бог даў сябе пазнаць найбольш поўным спосабам: паказаў людзям, Кім ёсць. Гэтае апошняе самааб’яўленне Бога ёсць асноўнаю прыметаю таго, што Касцёл “ёсць місійны па сваёй натуры”. Касцёл не можа не абвяшчаць Евангелле, калі яно поўнае праўды, якую Бог даў нам пазнаць пра сябе Самога.
Місія Хрыста Адкупіцеля, давераная Касцёлу, не выканана зусім яшчэ да канца. У сучасным свеце заданнем Касцёла з’яўляецца ўвасабленне місіі Самога Хрыстуса. Абвяшчэнне Евангелля, прапанова новага жыцця, якая не парушае свабоды чалавека. У евангельскім паведамленні дае сілу, якая вызваляе і стварае прагрэс менавіта для таго, каб весці да навяртання сэрца і намераў, да пазнання годнасці кожнай асобы, вядзе да салідарнасці, прыцягвае да паслугаў братам, уключае чалавека ў Божы план, якім з’яўляецца будаванне Валадарства спакою і справядлівасці ўжо ў гэтым жыцці.
а. Казімір МАРАЎСКІ, OCD.
ИЗ КАТЕХИЗИСА КАТОЛИЧЕСКОЙ ЦЕРКВИ
Миссионерство
849
Миссионерский долг. «Церковь, посланная к народам, чтобы быть «всеобщим таинством спасения», в силу внутреннего требования своей вселенскости, повинуясь велению своего Основателя, стремится возвещать Евангелие всем людям»: «Итак, идите, научите все народы, крестя их во имя Отца и Сына и Святого Духа, уча их соблюдать все, что Я повелел вам; и се, Я с вами во все дни до скончания века» (Мф 28, 19-20).
850
Происхождение и цель миссионерства. Миссионерское задание Господа в конечном итоге вытекает из вечной любви Пресвятой Троицы: «Церковь странствующая по природе своей является миссионерской, так как она берет свое начало, по предустановлению Бога Отца, от посланничества Сына и от посланничества Духа Святого». И конечная цель ее миссии – не что иное, как привести всех людей к участию в общении, существующем между Отцом и Сыном в Их Духе любви».