2 мая
5 Велікодная Нядзеля, год В
У лучнасці з Езусам
1 чытанне — Дз 9, 26-31.
Пс 22, 26-28. 30. 31-32.
2 чыт. — 1 Ян 3, 18-24.
Евангелле — Ян 15, 1-8.
“Аб чым ні папросім, атрымаем ад Яго, бо захоўваем запаведзі Ягоныя і робім тое, што Яму падабаецца” (1 Ян 3, 22).
Літургія Слова сённяшняй нядзелі багатае на метафары, над якімі варта затрымацца і паразважаць. Сёння шмат пачуем пра вінаграднік, вінаградную лазу – гэта вобразы добра вядомыя і распазнаваныя на старонках Святога Пісання. Пад гэтай рэчаіснасцю знойдзем апісанне Выбранага народу. У габрэйскай традыцыі Тора, Божае права прыраўноўваецца да віна альбо азначае любоў, якою Бог адорвае Ізраэль. На вяселлі ў Кане Галілейскай Езус перамяняе ваду ў віно, якое становіцца сімвалам Евангелля, якое Хрыстус абвяшчае ўжо на самым пачатку свае публічнай дзейнасці. Добрая Навіна Божага Сына замяняе прэсную ваду законаў старога Запавету і прыносіць людзям радасць. Сёння мы пачуем словы Хрыста, які прыраўноўвае сябе да вінаграднай лазы, вернікаў – да галінак, а Бога-Айца – да гаспадара вінаградніка, які клапоціцца аб ім. Прыладай, якой дзейнічае Айцец для ачышчэння вінаградніка, з’яўляецца слова Езуса. Кожны вернік атрымлівае запрашэнне трываць у лучнасці з Езусам, з Яго словамі ў Ягонай навуцы. Святы Ян тлумачыць, што перад усім гэтая пастава трывання праяўляецца ў захаванні слоў Божых і навукі Евангелля. Божае Слова можа стаць добрым жыццёвым фундаментам для кожнага чалавека. Дзякуючы слову, якое нам дае Айцец, мы можам духоўна ўзрастаць і прыносіць добрыя плады. Трываючы ў Велікодным перыядзе, узгадваем хвалебнае Змёртвыхпаўстанне Езуса і таксама разважаем пра нашу будучыню. Падчас зямнога вандравання нашае асабістае духоўнае Змёртвыхпаўстанне з’яўляецца нічым іншым, як рашэннем вытрываць у лучнасці з Сапраўднай Вінаграднай Лазой, якой з’яўляецца Езус Хрыстус.
9 мая
6 Велікодная Нядзеля, год В
Трывайце ў любові
1 чытанне — Дз 410, 25-26. 34-35. 44-48.
Пс 98, 1-4.
2 чыт. — 1 Ян 4, 7-10.
Евангелле — Ян 15, 9-17.
“Кожны, хто любіць, народжаны ад Бога і ведае Бога” (1 Ян 4, 7).
Бог ёсць Любоў. Чалавек быў створаны па вобразу і падабенству Божаму. Здаецца, што самым трапным адкрыццём нашага падабенства да Бога з’яўляецца нішто іншае, як трыванне ў любові. Навучыцца перажываць штодзённасць у лучнасці з Панам, выконваючы Ягоныя наказы, каб дасведчыць збаўчых плёнаў у сваім жыцці. У сённяшнім Евангеллі Езус вучыць і паказвае прыкладам свайго жыцця, чым з’яўляецца сапраўдная любоў. Евангеліст Ян ажно дзесяць разоў паўтарае грэцкае слова: agape, agapao – любоў, любіць, кажучы пра ўзор дасканалай любові – чыстай, бескарыслівай, ахвярнай і адданай. Падчас Апошняй Вячэры Езус менавіта на гэта звяртае асаблівую ўвагу, бо без такой любові Пасхальныя здарэнні і ўвогуле жыццё чалавека не мела б сэнсу. Хрыстус ведае, што ўжо вельмі хутка вучні будуць сведкамі Ягонай мукі, укрыжавання і смерці, таму падкрэслівае, што няма большай любові за тую, калі сваё жыццё аддаём за іншых. Божы Сын не толькі прагне перадаць гэтую любоў вучням, але кожнага запрашае да наследвання Яго ў гэтым. Таксама Літургія Слова адчыняе перад намі абавязковую ўмову, прыказанне, спаўняючы якое мы будзем вучнямі Хрыста: абавязак вытрываць у Божай любові! Гэтыя словы з’яўляюцца заахвочваннем не толькі да аднаразовага ўчынку, але да практыкавання любові на працягу ўсяго жыцця і трывалага ў ей прабывання.
13 мая
Урачыстасць Унебаўшэсця Пана, год В
Місія абвяшчэння Евангелля
1 чытанне — Дз 1, 1-11.
Пс 47, 2-3. 6-9.
2 чыт. — Эф 1, 17-23.
Евангелле — Мк 16, 15-20.
Узнёсся на вачах іхніх (пар. Дз 1, 9).
Падчас свайго зямнога жыцця і публічнай дзейнасці Езус абвяшчаў Евангелле пераважна ў межах Палесціны. Пасхальныя здарэнні і Ўваскрасенне Хрыста дае пачатак пракламацыі праўды аб адкупленні чалавецтва ўжо па ўсім свеце. Уваходзячы ў атмасферу святкавання Ўнебаўшэсця Пана, Касцёл звяртае асаблівую ўвагу на тое, што Езус, вяртаючыся да Айца, не пакідае сваіх вучняў. Працягвае ім спадарожнічаць і надзяляе іх духоўнымі дарамі, каб праз розныя знакі і цуды аб’яўлялася прысутнасць і любоў Бога да кожнага чалавека. Ад гэтага моманту місія абвяшчэння Евангелля лажыцца на апосталаў. Гэтае заданне нясе ў сабе неверагодную павагу і адказнасць, бо ад яе выканання залежыць збаўленне чалавека. У Евангеллі чуем запаведзь знакаў і цудаў, якія будуць спадарожнічаць тым, хто паверыць і прыме да сэрца словы Добрай Навіны: злых духаў выганяць будуць, хворым несці аздараўленне, вырываць людзей з моцы граху і смерці. Крыху пазней, пасля Ўнебаўшэсця Езуса, святы Павел напіша: гора мне, калі б я не абвяшчаў Евангелле. Здаецца, што гэтае заданне і гонар абвяшчэння Евангельскіх праўдаў датычацца кожнага хрысціяніна. Прыняцце Добрай Навіны аб тым, што Езус аддаў за нас сваё жыццё, памёр і ўваскрос, – вядзе да збаўлення, і добра, калі мы знойдзем у сваім сэрцы жаданне дзяліцца гэтымі праўдамі з іншымі.
23 мая
Нядзеля Спаслання Духа Святога, год В
У сэрцы тых, хто паверыў
1 чытанне — Дз 2, 1-11.
Пс 104, 1. 24. 29-31. 34.
2 чыт. — 1 Кар 12, 3b-7. 12-13.
Евангелле — Ян 20, 19-23.
“Усе напоўніліся Духам Святым і пачалі гаварыць на іншых мовах” (Дз 2, 4).
У сённяшнім Евангеллі Ян вяртае нас у дзень Змёртвыхпаўстання Езуса, апісваючы здарэнні, калі Езус, праз зачыненыя дзверы, прыходзіць да сваіх вучняў. У першым чытанні Лука апісвае момант спаслання Духа Святога, адзначаючы час гэтага здарэння – пяцьдзясят дзён пасля Пасхі. У адрозненне ад яго, евангеліст Ян сведчыць пра гэтае здарэнне, указваючы, што яно адбылося ў дзень Змёртвыхпаўстання. Такім чынам Ян падкрэслівае, што Дух Святы прыходзіць разам са Змёртвыхпаўсталым Панам у сэрцы тых, хто паверыў. Убачыўшы свайго Пана, Ягоныя прабітыя рукі, ногі і бок, вучні не могуць паверыць, што Езус жыве! Хрыстус адорвае сваіх вучняў дарам супакою і напаўняе іх сваім Духам. Менавіта праз дзеянне і моц Духа Святога ад гэтага моманту апосталы атрымліваюць моц адпушчэння грахоў. Дар Духа Святога з’яўляецца першым плёнам нашай веры ў Хрыста Ўваскрослага. Пазнейшыя словы Езуса аб адпушчэнні грахоў з’яўляюцца тэалагічнай падставай сакрамэнту пакуты і паяднання. Добра перажыты сакрамэнт споведзі дае чалавеку магчымасць новага духоўнага нараджэння. Адпускаючы грахі, Пан стварае нас нанава. Дае сапраўдную вольнасць. У Евангеллі грэчаскае слова krateo – затрымліваць (грахі) – дакладна тлумачыцца як трыванне, прабыванне ў вязніцы. Кожны, хто не прымае Божай ласкі, застаецца ў духоўнай клетцы, вязніцы свайго асабістага граху. Бог жадае дабра і вольнасці кожнаму чалавеку, і здаецца, што толькі ад нас саміх залежыць, ці мы захочам прыняць гэты дар.
30 мая
Урачыстасць Найсвяцейшай Тройцы, год В
Самая дасканалая супольнасць
1 чытанне — Дрг 4, 32-34. 39-40.
Пс 33, 4-6. 9. 18-20. 22.
2 чыт. — Рым 8, 14-17.
Евангелле — Мц 28, 16-20.
Хвала Айцу і Сыну, і Духу Святому, Богу, які ёсць, які быў і які прыходзіць (пар. Ап 1,8).
Сённяшняе Евангелле скіроўвае нашую ўвагу да аднаго з нямногіх урыўкаў з Новага Запавету, які гаворыць пра Святую Тройцу. Падчас сустрэчы ў Галілеі Хрыстос аб’яўляе сваім вучням Святую Тройцу – Бога, Які з’яўляецца дасканалай супольнасцю і лучнасцю асобаў. Менавіта такім чынам Бог хоча даць сябе пазнаць і застацца ў гісторыі чалавецтва, адорваючы кожнага сваёй любоўю. Дзелячыся сваёй таямніцай з іншымі, Бог прагне, каб і людзі дасведчылі такой жа супольнасці і ў сваім асабістым жыцці. Прагне, каб як мага больш людзей пачалі будаваць свае адносіны такім жа чынам – па прыкладу і ўзору самай дасканалай еднасці, якую можам адкрыць і ўбачыць у Богу. Наказ хросту, які Езус пакідае апосталам і абяцанне Ягонай прысутнасці са сваімі вучнямі аж да сканчэння свету, з’яўляецца нічым іншым, як запрашэннем стаць часткай гэтай супольнасці, якую ў паўнаце перажываем у Касцёле. Праз сакрамэнты і захаванне Божага слова яднаемся з Богам, сведчым аб дарах Святога Духа і прысутнасці Хрыста ў сваім жыцці.
кс. Юрый ПРАКАПЮК